หลักสูตร The International Baccalaureate (IB)

หลักสูตร IB นั้นให้ความสำคัญกับการคิดวิเคราะห์ และเสริมสร้างทักษะการแก้ปัญหา ในขณะเดียวกันก็ยังส่งเสริมสนับสนุนในเรื่องของความหลากหลาย (Diversity), จิตสำนึกแบบสากล (international mindedness), ความอยากรู้ (curiosity), และการใฝ่เรียนรู้  หลักสูตร IB มอบความได้เปรียบที่เด่นชัดแก่นักเรียนในหลักสูตร IB เมื่อพวกเขาก้าวเข้าสู่โลกที่ การถามคำถามที่ถูกต้องนั้นสำคัญพอ ๆ กับการค้นหาคำตอบ

“การถามคำถามที่ถูกต้องนั้นสำคัญพอ ๆ กับการค้นหาคำตอบ”

The International Baccalaureate (IB)

หลักสูตร IB หรือ International Baccalaureate ประกอบด้วย 4 แผนการเรียนสำหรับนักเรียนอายุตั้งแต่ 3 – 19 ปี

• Primary Years Programme หรือ PYP
• Middle Years Programme หรือ MYP
• Diploma Programme หรือ DP
• Career-related Programme หรือ CP

Primary Years Programme หรือ PYP

Primary Years Programme (PYP) เป็นหลักสูตรสำหรับนักเรียนอายุตั้งแต่ 3 – 12 ปี ถูกออกมาแบบมาเพื่อที่จะบ่มเพาะ และพัฒนานักเรียนให้เป็นคนที่มีความห่วงใยผู้อื่น และเป็นคนใฝ่เรียนรู้ไปตลอดชีวิตอีกด้วย

หลักสูตร PYP ใช้การตั้งคำถาม (inquiry-based), การเรียนรู้แบบข้ามสาขาวิชา(transdisciplinary) และ นักเรียนเป็นจุดศูนย์กลาง (student-centered) เป็น Framework หลักในหลักสูตรในช่วงอายุนี้ โดยมีการส่งเสริมให้นักเรียนเรียนรู้ที่จะเห็นคุณค่าของความรู้, conceptual understanding, ทักษะ และ คุณลักษณะส่วนบุคคล ซึ่งเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกันทั้งหมด

The PYP curriculum framework

Framework ของหลักสูตร PYP ตั้งอยู่บนพื้นฐานที่ว่า นักเรียนเป็นตัวแทนของการเรียนรู้ และในกระบวนการเรียนรู้ของพวกเขาเอง หลักการนี้คือการให้ความสำคัญกับเด็ก ๆ และความสัมพันธ์ของพวกเขา เพื่อที่จะสร้างสัมคมการเรียนรู้ที่แข็งแกร่ง

นักเรียน PYP นั้นจะถูกสอนให้มีความคิดริเริ่ม ความรับผิดชอบและความเป็นเจ้าของในการเรียนรู้ของพวกเขา ด้วยการเรียนรู้ผ่านการตั้งคำถามและการไตร่ตรองด้วยตัวเอง ตัวของนักเรียน PYP นั้นจะพัฒนาความรู้, conceptual understanding, ทักษะ, และคุณลักษณะแบบ IB Learner Profile เพื่อที่จะสร้างความแตกต่างในชีวิตของพวกเขา ชุมชนของพวกเขา รวมไปถึงโลกของพวกเขาอีกด้วย

ในแต่ละโรงเรียนจะร่วมกันพัฒนาหลักสูตร เพื่อที่จะให้สะท้อนถึงแง่มุมที่แตกต่างกันของสังคมของโรงเรียนแต่ในละที่ โดยที่หลักสูตรจะถูกจัดตั้งและวางแผนตาม 6 หัวข้อ ดังนี้

• Who we are
• Where we are in place and time
• How we express ourselves
• How the world works
• How we organize ourselves
• Sharing the planet

โดยหัวข้อการเรียนรู้แบบข้ามสาขาวิชาเหล่านี้จะช่วยมอบประสบการณ์การเรียนรู้ที่แท้จริงแก่เด็ก ๆ เป็นความรู้ที่ไม่ได้ถูกจำกัดขอบเขตไว้เพียงแค่ในหลักสูตรของวิชาแบบดั้งเดิมเท่านั้น

Middle Years Programme หรือ MYP

Middle Years Programme (MYP) เป็นหลักสูตรสำหรับนักเรียนอายุ 11 – 16 ปี โดยเป้าหมายของหลักสูตร MYP คือการพัฒนาเด็กนักเรียนที่มีความใฝ่เรียนรู้และยังมีจิตสำนึกแบบสากล หลักสูตรนี้ส่งเสริมให้นักเรียนเรียนรู้การค้นคว้าเกี่ยวกับปัญหาและไอเดียของท้องถิ่น ประเทศ รวมไปถึงในระดับโลกอีกด้วย

The MYP curriculum framework

หลักสูตร MYP จะช่วยนักเรียนได้พัฒนาทั้งสาขาวิชาเฉพาะ และยังรวมไปถึงการเรียนรู้แบบข้ามสาขาวิชา โดยที่ Framwork ของหลักสูตร MYP นั้นจะประกอบด้วย

• Approaches to learning (ATL) ช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้วิธีที่จะค้นคว้าหาข้อมูล, คิดวิเคราะห์เชิงลึกและสร้างสรรค์, การสื่อสาร, การทำงานร่วมกัน และการจัดการตัวเอง
• Key and related concepts ช่วยนักเรียนเสาะหาไอเดียใหญ่ ๆ ที่มีสาระสำคัญ
• Global contexts ช่วยนักเรียนทำความเข้าใจความเกี่ยวข้อง และความสำคัญของการเรียนรู้เพื่อที่จะเข้าใจเพื่อนมนุษย์ และร่วมกันดูแลโลกของเรา

โดยสาขาวิชาในหลักสูตร MYP จะประกอบด้วย 8 วิชา ดังนี้

1. Language acquisition
2. Language and literature
3. Individuals and societies
4. Sciences
5. Mathematics
6. Arts
7. Physical and health education
8. Design

การที่จะสำเร็จหลักสูตร MYP ได้นั้นจะต้องมีการทำ independent learning project ซึ่งนักเรียนจะต้องทำผลงานที่ใช้เวลาในการกลั่นกรองทางความคิด โดยตัวหลักสูตรนั้นจะช่วยส่งเสริมให้พวกเขารวบรวมความรู้ที่ได้รับสะท้อนออกมาในผลงาน

Assessment and exams

หลักสูตร MYP นั้นใช้ทั้งการวัดผลภายในโรงเรียนและภายนอก (eAssessment) ดังนี้

การวัดผลของโรงเรียน (School-based assessment)

การวัดผลของ MYP นั้นโฟกัสไปที่งานที่ได้รับมอบหมายและให้คะแนนโดยครูผู้สอน ซึ่งเป็นคนที่เหมาะสมที่จะตัดสินผลสัมฤทธิ์ของนักเรียนได้ โดยครูผู้สอน MYP จะประเมินตาม objective ของรายวิชาที่ถูกกำหนดเอาไว้โดยใช้เกณฑ์ของแต่ละวิชาของแต่ละปีการศึกษา

การวัดผลจากภายนอก (External assessment)

ในปีสุดท้ายของหลักสูตร MYP นักเรียนแต่ละคนจะต้องจัดทำ Personal Project ของตัวเอง ซึ่งจะถูกประเมินและตรวจสอบจาก The IB การผลิตชิ้นงาน Creative ที่ใช้ระยะเวลานานในการกลั่นกรองออกมานั้น จะสามารถประเมินและแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงานของนักเรียน โดยใช้องค์ความรู้ที่ได้เรียนและศึกษาเพิ่มเติมมาประยุกต์ใช้ในผลงานจริง

องค์ประกอบของ Personal Project ประกอบด้วย 3 หัวข้อ; Product หรือ Outcome, Process Journal และ Report

Elements of the personal project

ในขณะเดียวกัน โรงเรียนก็ยังสามารถลงทะเบียนสำหรับ external assessment (eAssessment) อื่นๆ ซึ่งเป็นทางเลือกเพิ่มเติมในองค์ประกอบอื่นๆของหลักสูตร ซึ่งจะให้โอกาสนักเรียนได้รับใบรับรองอย่างเป็นทางการหากพวกเขาผ่านเกณฑ์การประเมิน

เมื่อโรงเรียนได้ลงทะเบียน eAssessment ของ MYP แล้ว นักเรียนจะสามารถเข้าร่วมในการสอบใดก็ได้ ในการสอบ 2 ประเภทต่อไปนี้:

• ePortfolios of coursework รวมไปถึง compulsory ePortfolio ของ Personal Project
• On-screen examinations โดยการสอบแต่ละครั้งใช้เวลา 2 ชั่วโมง

ระบบการศึกษาแบบ The International Baccalaureate (IB) นั้นให้ความสำคัญและความยุติธรรมในการวัดผลการสอบ Assessment ทั้งภายนอกและในโรงเรียน

Diploma Programme หรือ DP

Diploma Programme (DP) เป็นหลักสูตรสำหรับนักเรียนอายุ 16-19 ปี โดยหลักสูตร DP ประกอบด้วย 6 กลุ่มวิชา และ DP core ซึ่งประกอบด้วย Theory of Knowledge (TOK), creativity activity & service (CAS) และ extended essay

6 กลุ่มวิชาของหลักสูตร DP ประกอบด้วย

1. Studies in language and literature 
2. Language acquisition
3. Individuals and societies
4. Sciences
5. Mathematics
6. The arts

นักเรียนจะเลือกบางวิชาในระดับ Higher Level (HL) และบางวิชาในระดับ Standard Level (SL) วิชา HL และ SL จะต่างกันในขอบเขตการเรียน แต่จะถูกวัดผลด้วย grade descriptors เดียวกัน โดยนักเรียนจะต้องแสดงให้เห็นถึงความรู้ความเข้าใจและทักษะเชิงลึกในวิชา Higher Level

นักเรียนแต่ละคนจะเรียนอย่างน้อย 3 วิชา (และไม่เกิน 4 วิชา)ใน Higher Level และวิชาที่เหลือใน Standard Level

Diploma Programme

โดยที่วิชา Standard Level นั้นใช้เวลาเรียน 50 ชั่วโมง และวิชา Higher Level ใช้เวลาเรียน 240 ชั่วโมงด้วยกัน

The DP Core

DP Core นั้นจะประกอบด้วยองค์ประกอบ 3 ส่วนด้วยกัน โดยมีเป้าหมายที่จะเปิดกว้างประสบการณ์การเรียนรู้ของนักเรียน และกระตุ้นให้นำความรู้และทักษะที่ได้รับมาปรับใช้จริง โดย DP Core จะประกอบด้วยองค์ประกอบดังนี้

Theory of Knowledge (TOK) คือการที่นักเรียนได้เรียนรู้ คิดไตร่ตรองเกี่ยวกับขบวนการความรู้ และการค้นคว้าหาคำตอบ TOK นั้นจะประกอบด้วยคำถามเกือบทั้งหมด โดยคำถามที่สำคัญที่สุดก็คือ “เรารู้ได้อย่างไร” (How do we know?) และคำถามอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น

• What counts as evidence for X?
• How do we judge which is the best model of Y?
• What does theory Z mean in the real world?

The Extended Essay (EE) คืองานเขียน Essay 4,000 คำ เกี่ยวกับหัวข้อที่นักเรียนสนใจและต้องมีการทำ research และวิเคราะห์เชิงลึกอีกด้วย EE นั้นช่วยนักเรียนเตรียมความพร้อมสำหรับการทำ research ในระดับปริญญาตรี และยังให้โอกาสนักเรียนได้สำรวจหัวข้อต่าง ๆ ที่นักเรียนอาจมีความสนใจซึ่งเกี่ยวข้องกับ 1 ใน 6 วิชา DP หรือ อาจเป็นการควบรวมของหลายวิชา (interdisciplinary approach) ก็สามารถทำได้ในรูปแบบ “World Studies Extended Essay”

Creativity, Activity and Service (CAS) คือการที่นักเรียนทำกิจกรรมนอกเหนือจากการเรียนในห้องเรียน โดยเลือกทำ Project จาก 1 ใน 3 หัวข้อ

• Creativity – ศิลปะ หรือ กิจกรรมอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับความคิดสร้างสรรค์ (creative thinking)

• Activity – การออกกำลัง ที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพดี (healthy lifestyle) 

• Service – การทำงานจิตอาสา และอาสาสมัคร ที่มีประโยชน์กับการเรียนรู้ของนักเรียน

Assessment and exams

หลักสูตร DP ใช้ทั้งการวัดผลภายในโรงเรียนและภายนอก ในวิชาส่วนใหญ่จะมีการสอบข้อเขียนเมื่อเรียนจบหลักสูตร DP โดยถือเป็นการสอบขั้นพื้นฐานเนื่องจากการสอบแบบนี้มีความเป็นกลางสูงและเชื่อถือได้

งานที่นักเรียนทำภายใต้หลักสูตร DP จะถูกตรวจสอบและวัดผลจากภายนอก โดยครอบคลุมไปถึงหลายส่วนของหลักสูตร รวมไปถึง Essay ของ Theory of Knowledge (TOK)  และ extended essay (EE) ในวิชาส่วนใหญ่นักเรียนจะทำงานที่ได้รับมอบหมายในโรงเรียน ซึ่งจะถูกตรวจและวัดผลจากภายนอก หรือตรวจและวัดผลจากผู้สอนในโรงเรียน แล้วจึงตรวจทานโดย The IB อีกทีหนึ่ง

การสอบวัดผลจากภายนอกในหลักสูตร DP ประกอบด้วย

• essays
• structured problems
• short-response questions
• data-response questions
• text-response questions
• case-study questions
• multiple-choice questions (ไม่ค่อยพบในการสอบ)

การสอบวัดผลภายในโรงเรียนในหลักสูตร DP ในวิชาส่วนใหญ่จะใช้การสอบวัดผลจากครูผู้สอน ซึ่งประกอบด้วย:

• oral work in languages
• fieldwork in geography
• laboratory work in the sciences
• investigations in mathematics
• artistic performances

Career-related Programme หรือ CP

Career-related Programme หรือ CP เป็นหลักสูตรใหม่ล่าสุดของหลักสูตร IB สำหรับนักเรียนอายุ 16-19 ปี

หลักสูตร CP คือ framework การศึกษานานาชาติ (international education) ที่รวมเข้ากับวิสัยทัศน์และหลักการศึกษาของหลักสูตร IB ทำให้ได้มาซึ่งหลักสูตรการศึกษาที่มีลักษณะเฉพาะ ซึ่งถูกพัฒนามาโดยเฉพาะ สำหรับนักเรียนที่ต้องการจะ”มีส่วนร่วมในการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานจริง“

นอกจากนี้ หลักสูตร CP ยังช่วยให้นักเรียนเตรียมพร้อมสำหรับการทำงานในชีวิตจริง การหล่อหลอมทัศนคติ และลักษณะนิสัย ที่ช่วยให้นักเรียนพร้อมสำหรับการเรียนรู้เสมอ (lifelong learner) และต้องการมีส่วนร่วมกับการเรียนรู้ที่ช่วยพัฒนาขีดความสามารถของพวกเขา และยังมีความต้องการที่จะสร้างความแตกต่างในทางที่ดีอีกด้วย

จุดเด่นของหลักสูตร CP ก็คือความยืดหยุ่นที่แต่ละโรงเรียนสามารถสร้างหลักสูตร CP ของตนเองขึ้นมาเพื่อให้เหมาะกับความต้องการ พื้นฐานและบริบทของในแต่ละโรงเรียนได้

Career-related Programme

The CP Framework

หลักสูตร CP จะประกอบไปด้วย 3 Educational Framework ดังนี้

• Courses from the IB’s Diploma Programme (DP)
• The CP core
• Career-related studies

นักเรียนจะต้องเรียนวิชา DP อย่างน้อย 2 courses ในกลุ่มวิชาใดก็ได้ในหลักสูตร DP  โดยหลักสูตร DP จะช่วยเตรียมพร้อมและส่งเสริมความรู้ความเข้าใจทางด้านทฤษฎีและความเข้มข้นทางวิชาการของหลักสูตร CP

CP Core ช่วยส่งเสริมการพัฒนาทักษะเฉพาะบุคคล และ ทักษะระหว่างบุคคลของนักเรียนโดยมุ่งเน้นไปที่การเรียนรู้จากประสบการณ์ CP Core ช่วยเชื่อมโยงความรู้ทางด้านวิชาการของหลักสูตร IB เข้ากับการเรียน career-related และให้นักเรียนได้รับความผสมผสานทั้งด้านวิชาการและทักษะที่นำไปปฏิบัติได้จริง CP Core ประกอบด้วย 4 ส่วนประกอบคือ

1. Personal and professional skills
2. Service learning
3. Reflective Project
4. Language Development

โดยแต่ละโรงเรียนสามารถเลือกการเรียนแบบ career-related ที่เหมาะสมกับปัจจัยแวดล้อมของท้องถิ่น และความต้องการของนักเรียนได้ โดยที่การเรียนแบบ career-related ที่จัดทำขึ้นนั้นจะต้องได้มาตรฐานของ IB สำหรับการรับรองคุณภาพทางการศึกษา การวัดผล และการประกันคุณภาพการศึกษา

Assessment and exams

หลักสูตร CP นั้นใช้ทั้งการวัดผลภายในโรงเรียนและภายนอกโรงเรียน (โดยสำหรับวิชา DP จะถูกวัดผลเหมือนนักเรียนที่เรียนในหลักสูตร DP) และนักเรียนหลักสูตร CP จะมีการสอบข้อเขียนในตอนท้ายของการเรียนวิชานั้น ๆ ซึ่งจะถูกให้คะแนนจากผู้ตรวจภายนอกโรงเรียน โดยคะแนนของแต่ละคอร์สจะมีตั้งแต่ 1 จนถึง 7 (7 คือคะแนนสูงสุด)

ในส่วนของ CP Core นักเรียนหลักสูตร CP ทุกคนจะต้องทำให้ครบ 4 องค์ประกอบของ CP Core ซึ่งประกอบไปด้วย reflective project, service learning, personal and professional skills, และ language development โดยขณะที่ reflective project จะถูกวัดผลจากโรงเรียน และให้คะแนนโดย IB โดยคะแนนนั้นจะมีตั้งแต่ A ถึง E (A คือคะแนนสูงสุด)

โรงเรียนต้องเป็นผู้รับรองว่านักเรียนได้ผ่านเกณฑ์ข้อกำหนดสำหรับ service learning, personal and professional skills, และ language development แล้ว

IB World School in Bangkok

โรงเรียนนานาชาติบางแห่งอาจจะใช้หลักสูตร IB ในบางช่วงอายุ เช่นมีเฉพาะ Diploma Programme ในช่วง High School ในขณะเดียวกันหากโรงเรียนนานาชาติที่ใช้หลักสูตร IB ตั้งแต่ Primary Years, Middle Years และ Diploma Programme เราจะเรียกกว่าโรงเรียน Full IB ซึ่งในประเทศไทยมีโรงเรียนที่ถือว่าเป็น Full IB อยู่จำนวนไม่มาก ในจังหวัดกรุงเทพมหานครมีแค่เพียง 3 โรงเรียน คือ Concordian, KIS และ NIST

หากผู้ปกครองท่านใดสนใจในโรงเรียนหลักสูตร IB ในโอกาสหน้าทาง Owl Campus จะนำรายละเอียดของโรงเรียนในระบบนี้มาแนะนำเพิ่มเติม

Owl Campus Team