การศึกษาแบบสะเต็ม STEM การศึกษาสุดทันสมัยที่เด็กยุคใหม่ต้องได้เรียน รวมทั้ง 4 สาขาวิชาที่ช่วยสร้างทักษะจำเป็นในศตวรรษที่ 21 ให้กับลูกน้อย ได้แก่ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์

พ่อแม่หลาย ๆ คนได้ยินชื่อวิชาแล้ว ก็อาจจะเกิดคำถามตามมาว่า การสอนทั้ง 4 วิชาตามที่ได้พูดมาข้างต้นนั้นดูเป็นเรื่องไกลตัวสำหรับเด็กเล็กเกินไปรึเปล่า!? ในความจริงแล้ว หากรู้วิธีการสอนที่เหมาะกับเด็กแต่ละช่วงวัยแล้วล่ะก็… การปลูกฝังวิชาเหล่านี้ไม่ไกลเกินตัวสำหรับเจ้าตัวเล็กอย่างแน่นอน “ในบทความนี้ เราจะพามาเจาะลึกการเรียนแบบสะเต็มศึกษาในหมวดวิทยาศาสตร์!” เริ่มต้นสอนลูกได้ตั้งแต่อนุบาล รับรองว่าสนุกแถมได้ความรู้เต็มเปี่ยม การทดลองวิทยาศาสตร์ อนุบาลของเรานั้นจะเป็นยังไงนั้น.. ตามมาดูกันเลย!!

การสอนวิทยาศาสตร์ให้เด็กเล็กไม่ยาก! แค่รู้เทคนิค

การปลูกฝังทักษะการเรียนรู้ในสายวิทย์สำหรับเด็ก ๆ นั้นคงไม่ใช่การพาลูกเปิดตำรานั่งอ่านหนังสืออย่างแน่นอน แต่เราจะใช้เทคนิคการนำความรู้ในสายวิทย์ค่อย ๆ เข้าไปสอดแทรกอยู่ในชีวิตประจำวันของลูก โดยเน้นกิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นทักษะสไตล์นักวิทย์ตัวจิ๋ว และจัดสภาพแวดล้อมในบ้านให้เหมาะในการเรียนรู้ จัดเตรียมอุปกรณ์การเรียนรู้ที่ช่วยส่งเสริมทักษะการสังเกต “ให้เด็กได้ฝึกการตั้งคำถามเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ รอบตัว” แบบนี้จะช่วยให้เจ้าตัวเล็กซึมซับทีละนิดจนค่อย ๆ เพิ่มพูนเป็นความรู้ที่ใช้ได้ในชีวิตจริง ในแบบที่ไม่รู้สึกว่ากำลังเรียนอยู่เลยล่ะ!

ทีนี้เรามาดูกันบ้างดีกว่าว่า การเรียนวิทย์ที่เหมาะสำหรับเด็กเล็ก ควรจะเริ่มที่ตรงไหน มีเรื่องราวอะไรที่น่าสนใจที่จะสามารถหยิบยกไปให้ลูกเรียนรู้ง่าย ๆ ที่บ้าน เราก็ได้แบ่งสิ่งที่เด็กเล็กเรียนได้ง่าย ๆ สบาย ๆ ออกเป็น 3 เรื่องด้วยกัน ได้แก่

1. วิทยาศาสตร์สุดล้ำ พาลูกสำรวจโลกและสิ่งต่าง ๆ รอบตัว

เจ้าตัวเล็กจะได้เรียนรู้และสนุกไปกับโลกอันแสนกว้างใหญ่ว่ามีอะไรอยู่บ้าง เพิ่มความอยากรู้ของเด็ก ๆ ภายใต้โลกที่พวกเขาใช้ชีวิตอยู่ จากสิ่งแวดล้อมใกล้ตัวที่บ้าน ไม่ว่าจะเป็น พาลูกสำรวจธรรมชาติและสิ่งมีชีวิตรอบบ้าน เรียนรู้เกี่ยวกับดิน น้ำ อากาศ และโครงสร้างของโลกอย่างง่าย

2. วิทยาศาสตร์กายภาพ จับต้องได้ไม่ยากอย่างที่คิด

เจ้าตัวเล็กจะได้รู้จักกับสิ่งที่ไม่มีชีวิต ได้เรียนรู้เกี่ยวกับสสารและพลังงานรอบตัวเรา เมื่อพูดถึงวิทยาศาสตร์ทางกายภาพ ก็จะครอบคลุมไปถึงประเด็นหลักต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น วัสดุรอบตัว ไฟฟ้า แม่เหล็ก เคมี รวมทั้งแรงและการเคลื่อนที่

3. วิทยาศาสตร์เพื่อชีวิต เสริมสร้างทักษะความคิดที่มีคุณภาพ

บนโลกที่เด็ก ๆ เกิดมา เต็มไปด้วยสิ่งมีชีวิตที่หลากหลาย การเรียนรู้ในเรื่องนี้จะทำให้ลูกเข้าใจความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ได้สำรวจลักษะและความแตกต่างของพืช สัตว์ และมนุษย์

2 กิจกรรมมหาสนุก ปลุกการเรียนรู้สไตล์วัยจิ๋ว

การเรียนรู้ที่ดีสำหรับเด็กช่วงวัยอนุบาล ไม่ใช่การนั่งเรียนอยู่ในห้องเรียน หากพ่อแม่ต้องการส่งเสริมทักษะสายวิทย์ให้ลูกก็สามารถนำไปสอดแทรกผ่านกิจวัตรประจำวันของเด็ก ๆ ได้ในทุก ๆ วัน เราก็มีตัวอย่างกิจกรรมง่าย ๆ 2 กิจกรรมที่ทำได้ที่บ้าน ยกตัวอย่างเช่น

กิจกรรมดอกไม้ดูดสี

ในวันหยุดสบาย ๆ ชวนลูกน้อยตัวจิ๋วมาทดลองวิทย์ง่าย ๆ ด้วยการทำดอกไม้หลากสี ที่ไม่ได้มีแค่สีสันสวยสดงดงาม แต่ยังสอดแทรกความรู้เรื่องการลำเลียงน้ำของพืชให้ลูกน้อยได้อย่างง่ายดาย เริ่มต้นโดยใช้อุปกรณ์ใกล้ตัวเพียง 4 อย่าง ได้แก่ ดอกไม้สีขาว แจกัน สีผสมอาหาร ขวดน้ำ และกรรไกร จากนั้นมาเริ่มการทดลองใน 3 ขั้นตอนกันเลย

กิจกรรมดอกไม้ดูดสี ทดลองวิทยาศาสตร์ อนุบาล
กิจกรรมดอกไม้ดูดสี การทดลองวิทยาศาสตร์ อนุบาล หนึ่งในสะเต็มศึกษา
  • ขั้นตอนที่ 1 : นำดอกไม้สีขาวที่เตรียมไว้มาตัดก้านดอกไม้ในแนวเฉียง เพื่อเพิ่มพื้นที่หน้าตัดในการลำเลียงน้ำ
  • ขั้นตอนที่ 2 : หยดสีผสมอาหารผสมกับน้ำเปล่าให้เข้ากัน
  • ขั้นตอนที่ 3 : เทน้ำที่ผสมให้เข้ากับสีผสมอาหารเรียบร้อยแล้วใสลงไปในแจกัน และนำดอกไม้ที่เตรียมไว้ไปใส่ในแจกัน จากนั้นรอดูการเปลี่ยนสีของดอกไม้ได้เลย

ไม่ยากเลยใช่มั้ยล่ะ!? เพียงแค่หยิบจับสิ่งของใกล้ตัว และพาลูกทำการทดลองก็เปลี่ยนบ้านให้กลายเป็นแหล่งเรียนรู้แบบสะเต็มได้แล้ว เสริมทริคเล็กน้อย “หลังทดลองเสร็จให้ชวนลูกพูดคุยถึงที่มาที่ไปที่ทำให้ดอกไม้เปลี่ยนสีได้” โดยธรรมชาติของดอกไม้ เมื่อโดนตัดก้านออกแล้ว ก้านจะยังทำหน้าที่ส่งผ่านน้ำผ่านกระบวนการคายน้ำและแรงดัน โดยน้ำจะระเหยออกทางใบ เมื่อน้ำถูกระเหยออกไป จึงทำให้เกิดการดึงน้ำผ่านท่อลำเลียงจากด้านล่างขึ้นมายังดอก ดอกไม้จะเกิดการเปลี่ยนสีได้ตามที่เราต้องการนั่นเอง!

กิจกรรมสร้างโลกของเราด้วยสองมือน้อยของลูก

กิจกรรมสุดสร้างสรรค์ที่ผสมผสานระหว่างวิทยาศาสตร์และงานศิลปะที่เด็ก ๆ ชื่นชอบ โดยพาลูกสร้างโลกด้วยตัวเองผ่านงานศิลปะ พร้อมทั้งให้ลูกได้เรียนรู้และเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะของโลกในแบบที่จับต้องได้ไม่ต้องบินออกไปในอวกาศ โดยใช้อุปกรณ์ง่าย ๆ ไม่กี่อย่าง ได้แก่ กระดาษสีขาว กระดาษสีดำ สีน้ำ พู่กัน กาว และสิ่งที่ขาดไม่ได้โดยเด็ดขาดก็คือ ดินจากสวนหลังบ้าน ถ้าเตรียมอุปกรณ์พร้อมแล้ว ไปเริ่มสนุกกันเลย

กิจกรรมสร้างโลกของเราด้วยสองมือน้อยของลูก ทดลองวิทยาศาสตร์ อนุบาล
กิจกรรมสร้างโลกของเราด้วยสองมือน้อยของลูก การทดลองวิทยาศาสตร์ อนุบาล หนึ่งในสะเต็มศึกษา
  • ขั้นตอนที่ 1 : วาดรูปโลกของเราเป็นวงกลมลงบนกระดาษสีขาว ใช้สีน้ำและพู่กันละเลงสีฟ้าลงบนโลกให้สวยงาม 
  • ขั้นตอนที่ 2 : เมื่อรอจนสีน้ำแห้งสนิทแล้ว ให้นำดินจากหลังบ้านมาทากาวติดบนโลกบางส่วน ทำเสมือนว่าดินคือส่วนที่เป็นพื้นดินของโลก 
  • ขั้นตอนที่ 3 : เมื่อดินที่ทากาวไว้แห้งสนิทแล้ว ให้ตัดรูปโลกของเราเป็นวงกลม และนำไปติดลงบนกระดาษสีดำ เสมือนว่ารอบ ๆ โลกนั้นเป็นพื้นที่นอกโลก และอาจชวนลูก ๆ วาดดาวเคราะห์ที่รายล้อมอยู่บริเวณใกล้ ๆ โลกได้อีกด้วย

และนี่ก็เป็นกิจกรรมสนุก ๆ ที่นำความรู้ด้านวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ในงานศิลปะของเด็ก ๆ ไม่เพียงแต่ให้ความสนุก แต่แน่นอนว่าลูกจะเข้าใจลักษณะของโลก และดาวเคราะห์อีกมากมายที่อยู่ในอวกาศในแบบที่จับต้องได้ง่ายสุด ๆ ไปเลย

แนะนำอ่านต่อ : เด็ก ๆ ควรเริ่มต้นเรียนศิลปะเมื่อไหร่!?

เป็นอย่างไรกันบ้างสำหรับการเรียนรู้วิทย์สไตล์สะเต็มศึกษาสำหรับเด็กเล็ก พ่อแม่ทุกบ้านสามารถเริ่มนำไปสอดแทรกให้อยู่ในกิจกรรมแต่ละวันของลูกน้อยตั้งแต่ตอนนี้ มาเปลี่ยนบ้านให้เป็นแหล่งเรียนรู้แบบสะเต็ม ให้ลูก ๆ สนุกทุกวันไม่มีเบื่อเลย.